Zelfs in zijn begindagen was de dynamo onmisbaar in de auto. Maar in de loop van de tijd zijn niet alleen het ontwerp, maar ook de taken aanzienlijk veranderd.
In de begindagen van de automobiel moest het probleem worden opgelost dat de koplampen elektrische energie nodig hadden. Voor dit doel gebruikten de ontwerpers een elektrische generator, alternator genaamd. Het zette de kinetische energie van de verbrandingsmotor om in elektrische stroom die kon worden gebruikt om de koplampen aan te drijven. Gedurende vele jaren was dit de enige functie van de alternator. De motor zelf werd gestart met een krukas of ontstoken door een magneet. In de loop der jaren kwamen er echter steeds meer elektrische verbruikers in de auto die van stroom moesten worden voorzien. Als gevolg daarvan veranderden ook de taken van de alternator – maar de naam is tot op heden gebleven.
Andere gebruikelijke namen voor de alternator
Naast de naam alernator worden ook andere namen gebruikt voor dit onopvallende maar belangrijke apparaat, afhankelijk van de regio en de fabrikant. In Zwitserland en veel Angelsaksische landen wordt het bijvoorbeeld een alternator genoemd. Sommige voertuigfabrikanten noemen de alternator ook gewoon generator of stroomgenerator. Last but not least wordt ook de term dynamo vaak gebruikt.
Van gelijkstroom naar driefasenstroom – veranderingen in het ontwerp van de dynamo
Gelijkstroomgeneratoren/dynamo’s
De eerste dynamo’s, die tot in de jaren zeventig gangbaar waren, waren zogenaamde gelijkstroomgeneratoren. Zij wekten gelijkstroom op die werd afgevoerd via koolborstels. Het probleem met dit type dynamo was dat de koolborstels altijd de volledige uitgangsstroom van de dynamo moesten overbrengen. Als gevolg daarvan zijn ze aan zware slijtage onderhevig. Bovendien kan een aanzienlijk elektrisch vermogen alleen worden bereikt bij hogere motortoerentallen. Als autobezitters veel verbruikers tegelijk gebruiken bij een laag toerental, leidt dit meestal tot een ontlading van de autoaccu.
Wisselstroomdynamo’s
Ondertussen waren sommige voertuigfabrikanten overgeschakeld op wisselstroomdynamo’s. Een bekend voorbeeld hiervan is de “eend”, d.w.z. het 2CV-model van Citroën. Wisselstroomdynamo’s werden echter geen gevestigde waarde op de markt.
Driefasendynamo’s
Uiteindelijk werd vanaf de jaren 1970 de gelijkstroomdynamo vervangen door de driefasendynamo, die men vandaag nog steeds gebruikt. Een kenmerk ervan is aanzienlijk minder slijtage. Bovendien levert hij zelfs bij lage snelheden voldoende elektrische energie om de talrijke verbruikers in moderne voertuigen continu te voeden.
Belangrijke onderdelen van de alternator
Bepaalde onderdelen van de alternator zijn van immens belang om enerzijds de goede werking ervan te verzekeren en anderzijds de elektrische verbruikers aan boord van energie te voorzien. De gelijkrichter, bijvoorbeeld, zorgt voor een constant spanningsniveau. Hierdoor wordt voorkomen dat overspanningen de verbruikers of de alternator zelf beschadigen. Overspanningen worden meestal ontladen naar de autoaccu, die tijdens het gebruik wordt opgeladen door de dynamo. Aangezien zelfs de modernste dynamo’s grote warmteverliezen veroorzaken, is het belangrijk dat dynamo’s worden gekoeld. Anders zou de hitte schade aan het toestel kunnen veroorzaken. De koeling wordt meestal gerealiseerd in de vorm van actieve luchtkoeling met een ventilatorwaaier. Minder vaak worden waterkoelsystemen gebruikt, die veel beter koelen, maar ook veel gevoeliger zijn voor defecten.
De dynamo – onmisbaar voor een veilige werking van het voertuig
Moderne voertuigen bevatten een groot aantal elektrische verbruikers die zonder ons medeweten werken terwijl het voertuig in beweging is of stilstaat. Een intacte dynamo is onontbeerlijk om ervoor te zorgen dat zij van energie worden voorzien en dat het voertuig dus goed en veilig functioneert. Want zelfs de sterkste autobatterij zou het grote aantal verbruikers slechts zeer korte tijd van energie kunnen voorzien.
